Ongeveer een maand geleden hebben wij al het wetsontwerp van 23 augustus 2017 over de oprichting van de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) toegelicht. Onlangs, op 24 oktober 2017, werd het wetsontwerp unaniem goedgekeurd in de Kamer.
In tussentijd werden er enkele amendementen ingediend. Een deel van de amendementen heeft betrekking op een precisering of verduidelijking van de terminologie, terwijl een ander deel eerder betrekking op enkele inhoudelijke wijzigingen.
Het is deze laatste categorie van amendementen die wij hieronder verder zullen toelichten.
In het kort
Omdat de GBA een dotatiegerechtigde instelling van de Kamer van volksvertegenwoordigers is, wenst de Kamer nauw betrokken te blijven bij de GBA, maar zonder diens onafhankelijkheid in het gedrang te brengen. Een aantal amendementen vergroten deze betrokkenheid.
Daarnaast wordt het mogelijk voor de geschillenkamer, een administratief rechtscollege naar analogie met het “Mededingingscollege” van de BMA en de “Sanctiecommissie” van de FSMA, om een zaak bij niet-betwisting te schikken zonder de procedure ten gronde te doorlopen, zodat er niet moet worden geconcludeerd. Een ander amendement garandeert de geheimhouding van het opsporingsonderzoek.
Verder wordt de transparantie op verschillende vlakken verhoogd, meer bepaald door aanpassingen aan de benoemingsprocedure voor leden van het directiecomité, het kenniscentrum en de geschillenkamer. Daarnaast wordt er een publieke consultatie georganiseerd voor het strategisch plan, naar analogie met andere administratieve autoriteiten.
Amendementen voor meer betrokkenheid van de Kamer
1. Goedkeuring van het reglement van interne orde
Het directiecomité neemt een reglement van interne orde aan binnen twee maanden na de oprichting van de GBA. Hier wordt aan toegevoegd dat het reglement moet worden goedgekeurd door de Kamer. Hetzelfde geldt voor latere wijzigingen aan het reglement. Op die manier zal de Kamer ook haar controlebevoegdheid ten aanzien van het reglement uitoefenen.
2. Mededeling adviezen en aanbevelingen
Adviezen en aanbevelingen worden medegedeeld, enerzijds, aan de partij die het verzoek heeft bezorgd en, anderzijds, aan het regeringslid tot wiens de bevoegdheid de bescherming van de persoonlijke levenssfeer behoort. Hier worden ook de bevoegde commissieleden van de Kamer aan toegevoegd.
3. Evaluatie-indicatoren voor het jaarverslag
De activiteiten van de GBA worden gekwantificeerd en geobjectiveerd door toe te voegen dat het directiecomité evaluatie-indicatoren dient te bepalen voor de uitvoering van het jaarverslag, het strategisch plan en het beheerplan. De nieuwe reflectieraad verstrekt niet-bindend advies over deze evaluatie-indicatoren. Het jaarverslag wordt ingediend bij de Kamer. Het directiecomité bepaalt deze evaluatie-indicatoren, zo komt de onafhankelijkheid van de GBA niet in het gedrang.
Amendementen voor meer transparantie
1. Transparantere benoemingsprocedure
Enkele wijzigingen zijn bedoeld om de benoemingsprocedure transparanter te maken. Voor elk te bekleden mandaat van het directiecomité, het kenniscentrum en de geschillenkamer stelt de Ministerraad lijsten voor van maximaal drie kandidaten. Zij worden na een hoorzitting in de Kamer benoemd. Hier werd aan toegevoegd dat de Ministerraad aan de Kamer een overzicht van alle ontvangen kandidaatstellingen bezorgt.
Voor dezelfde mandaten wordt ook een openbare bekendmakingsprocedure van de vacatures toegevoegd, en bij het openvallen van een mandaat wordt de vacature ten laatste een maand na het openvallen in het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt.
2. Publieke consultatie van strategisch plan
Tot slot wordt toegevoegd dat het strategisch plan minstens twee weken ter openbare raadpleging wordt voorgelegd, om de transparantie en het draagvlak te verhogen. De inspiratie van de wetgever komt weer van bij een analoge administratieve overheid, namelijk het BIPT. Zij zijn transparant over hun prioriteiten en leggen ook een meerjarenstrategie voor ter publieke consultatie.
Andere amendementen
1. Schikking bij niet-betwisting vóór de procedure ten gronde
De procedure wordt bij niet-betwisting van een inbreuk op de Privacywet of de GDPR niet nodeloos verzwaard. Er wordt toegevoegd dat de geschillenkamer de mogelijkheid heeft om een schikking voor te stellen tijdens de procedure die voorafgaat aan de uitspraak ten gronde. Zo moet niet de volledige procedure voor de geschillenkamer worden doorlopen. Dat zou immers nodeloos zwaar zijn voor het afhandelen van een geschil bij niet-betwisting.
Als de inbreuk wel wordt betwist door de inbreukpleger, kan de zaak wel worden behandeld door de geschillenkamer.
2. Geheimhouding van het opsporingsonderzoek
De geschillenkamer kan, bij strafrechtelijke misdrijven, een dossier doorsturen naar het parket van de procureur des Konings te Brussel. Hier wordt gewijzigd dat de partijen daar niet van op de hoogte worden gesteld, om de geheimhouding van het opsporingsonderzoek te garanderen.
Oprichting Gegevensbeschermingsautoriteit
Nu het wetsontwerp unaniem werd goedgekeurd in de Kamer ligt de weg open om de Gegevensbeschermingsautoriteit op te richten. Dit met het oog op 25 mei 2018, de datum waarop de GDPR van toepassing zal zijn.
