Weldra zal het voor werkgevers niet meer mogelijk zijn om de lonen van hun werknemers cash uit te betalen, behalve indien een CAO afgesloten in het bevoegde paritair comité of in de Nationale Arbeidsraad dit voorziet of indien er op sectoraal niveau een gebruik of impliciet akkoord bestaat rond het uitbetalen van lonen in cash, dat wordt erkend.
1. Huidige regeling
Momenteel kan een werkgever de lonen van zijn werknemers ofwel cash ofwel giraal uitbetalen (Loonbeschermingswet van 12 april 1965). Met een girale betaling wordt bedoeld:
de overschrijving op een bankrekening of postcheckrekening, of
de betaling per circulaire cheque, of
de betaling per postassignatie.
Een werkgever die ervoor kiest om de lonen cash uit te betalen dient zijn werknemers een bewijs van betaling te laten ondertekenen op het moment dat het loon wordt betaald. In geval van betwisting komt het volgens de rechtspraak aan de werkgever toe om te bewijzen dat hij het loon heeft betaald.
2. Wetsvoorstel van 25 september 2014
Op 25 september 2014 dienden een aantal Kamerleden een wetsvoorstel in tot wijziging van de Loonbeschermingswet.
Dit wetsvoorstel voorzag in een verbod op het cash uitbetalen van loon. Loon zou enkel nog giraal kunnen worden betaald.
De voordelen van een girale betaling van lonen zijn:
Er is minder kans op fraude: geen betaling van loon met zwart geld, minder zwartwerk, etc.
Dit is veiliger: er moet minder cash geld aanwezig zijn op de arbeidsplaats.
3. Advies van de Nationale Arbeidsraad van 26 mei 2015
Op 26 mei 2015 bracht de Nationale Arbeidsraad een advies uit over dit wetsvoorstel.
De Nationale Arbeidsraad ging in principe akkoord met het verbod op uitbetaling van lonen in cash maar stelde tevens dat het mogelijk zou moeten zijn om op sectoraal niveau in de paritaire comités een CAO af te sluiten die de uitbetaling in cash wel toelaat en de voorwaarden daartoe bepaalt.
Ook moest het volgens de Nationale Arbeidsraad mogelijk zijn om in sectoren waar er een gebruik bestaat om lonen cash uit te betalen, dit gebruik via een procedure te laten erkennen in het bevoegd paritair comité.
4. Wetsontwerp van 23 juli 2015, aangenomen door de Kamer en voorgelegd aan de Koning ter bekrachtiging
Na het advies van de Nationale Arbeidsraad werd het wetsvoorstel enkele keren aangepast.
Op 23 juli 2015 werd vervolgens in de Kamer het huidige wetsontwerp aangenomen.
Het wetsontwerp voorziet dat:
- loon giraal zal moeten worden betaald,
- uitbetaling in cash enkel nog mogelijk zal zijn indien:
- een in een paritair orgaan afgesloten CAO dit zal voorzien;
- er in de sector een impliciet akkoord of gebruik bestaat rond de uitbetaling van lonen in cash en dit akkoord of gebruik zal worden erkend en bekendgemaakt op de wijze die nog moet worden bepaald bij Koninklijk Besluit.
Kortom in de nabije toekomst zal het voor werkgevers niet meer mogelijk zijn om de lonen van hun werknemers in cash te betalen, behalve indien een CAO afgesloten in het bevoegde paritair comité of in de Nationale Arbeidsraad voorziet dat dit toch mogelijk is, of behalve indien er op sectorniveau wordt erkend dat er een gebruik of impliciet akkoord bestaat in de sector dat de betaling in cash toelaat.
Via welke procedure zo’n erkenning van een gebruik of impliciet akkoord moet gebeuren, valt nog af te wachten.
Indien er in sectoren waar zwartwerk veel voorkomt een CAO wordt afgesloten die de betaling van lonen in cash toelaat, is het maar de vraag of de doelstelling van dit wetsontwerp zal worden bereikt. Men kan zich afvragen of het niet beter zou zijn geweest om de uitbetaling in cash te verbieden zonder uitzonderingen.
Het wetsontwerp dient enkel nog te worden bekrachtigd, afgekondigd en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad, en zal dus in de nabije toekomst van kracht worden. De uitbetaling van lonen in cash blijft voorlopig nog mogelijk.
