1. Asbest, Quid?
Quasi iedere woning in Vlaanderen van voor 1990 zit er vol van: asbest. Tot ver in de jaren 90 werd de sterke, brandwerende, slijtvaste en goedkope stof veelvuldig gebruikt in bouwmaterialen allerhande.
Naast de voornoemde voordelen, bleken er echter ook zeer grote gezondheidsrisico’s verbonden aan asbest. Zolang asbest in gebonden toestand verkeert, is er geen gevaar. Als er echter losse asbestvezels worden ingeademd, dan lopen zij vast in de kleine luchtwegen en longblaasjes en veroorzaken zij ernstige longziekten en kanker.
Om die reden werd asbest sedert de jaren 90 stelselmatig geweerd in de bouwsector. Sinds 1998 is het zelfs volledig verboden om asbesthoudende materialen te produceren, te verhandelen of te hergebruiken.
Niettegenstaande het verbod, zit het -vrij oude, in vergelijking met onze buurlanden- woningenpark in Vlaanderen tot op heden nog vol van het asbest. Volgens OVAM zit op vandaag nog asbest in zo’n 2,8 miljoen woningen en gebouwen.
2. Vlaamse strijd tegen asbest
Om deze situatie in kaart te brengen, maar ook om potentiële kopers van oude(re) gebouwen zo goed als mogelijk te informeren, heeft de Vlaamse Regering reeds in 2018 het actieplan Asbestafbouw goedgekeurd. Dit plan bevat verschillende maatregelen om Vlaanderen ‘asbestveilig’ te maken.
Een van de voornaamste maatregelen in dit actieplan: wie in Vlaanderen een huis verkoopt met bouwjaar 2000 of ouder heeft daar vanaf 23 november 2022 een zogenaamd ‘asbestattest’ voor nodig.
De verplichting geldt bij de verkoop van álle gebouwen met een oppervlakte van minstens 20m². Niet alleen de verkoop van het gebouw wordt geviseerd, maar elke overdracht hiervan. Ook bij o.m. een schenking zal een dergelijk attest verplicht zijn. Als er op het ogenblik van de compromis/aankoop-verkoopbelofte geen attest is, dan heeft de koper/begiftigde/… in principe de mogelijkheid om de nietigheid van de overeenkomst te vorderen.
3. Wat houdt zo’n asbestattest precies in?
Wat houdt dat nu in, zo’n asbestattest? In essentie zal het attest worden opgemaakt door een erkend asbestdeskundige, die ter plaatse zal komen voor een visuele inspectie en beoordeling. In principe gebeurt het asbestonderzoek dus niet-destructief. Gezien asbest niet altijd met het blote oog zichtbaar is, kan eventueel ook een staalname gebeuren. Op basis van de bevindingen van de deskundige wordt dan een eigen, uniek attest afgeleverd door OVAM.
Dit attest spreekt zich niet alleen uit over de asbestveiligheid van de woning, maar geeft ook advies over hoe je het aangetroffen asbest best kan beheren en/of verwijderen.
Wenst u uw woning in de nabije toekomst te verkopen, wacht dan niet te lang met het contacteren van een deskundige. Vermits nog veel asbestdeskundigen in opleiding zijn, kunnen wachttijden oplopen.
4. Wat met de (nabije) toekomst?
De asbestattestverplichting is slechts de eerste stap van de Vlaamse Regering in hun streven naar een asbestveilig Vlaanderen. Voor de gemeenschappelijke delen van panden die onder het stelsel van gedwongen mede-eigendom vallen gaat de verplichting in op 1 mei 2025. Tegen 2032 moet iedere eigenaar van een gebouw gebouwd voor 2001 over een asbestattest beschikken, of men nu zinnens is te verkopen of niet. Wie verhuurt, moet (nog) niet over een attest beschikken, doch is -in het geval zij over een attest beschikt- wel reeds verplicht een kopie te bezorgen aan de huurder.
