De Belgische wetgever heeft op 15 juli 2021 een nieuwe wet gestemd tot wijziging van de wet betalingsachterstand van 2 augustus 2002. Na de eerdere wetswijziging in 2020 achtte de wetgever een verdere aanscherping van de regels gewenst.
MAXIMALE CONTRACTUELE BETALINGSTERMIJN
De wet van 2 augustus 2002 betreffende de betalingsachterstand bij handelstransacties voorzag in een betalingstermijn van 30 dagen bij transacties tussen grote ondernemingen en kmo’s. Indien er in een overeenkomst met een kmo geen datum of termijn voor betaling werd bepaald, dan gold de wettelijke betalingstermijn en moest elke betaling gebeuren binnen een termijn van 30 kalenderdagen. Dit is op vandaag nog steeds het geval.
Waar de oorspronkelijk wet niet in voorzag, was een maximale betalingstermijn. Partijen konden afwijken van de betalingstermijn van 30 dagen met als gevolg dat kmo’s gebukt gingen onder de sterke positie van grote ondernemingen die voor zichzelf gunstigere betalingstermijnen afdwongen.
In 2020 kwam de wetgever voor de eerste keer tussen en werd een maximale betalingstermijn opgelegd van 60 dagen in de relatie tussen een grote onderneming en een kmo. Met deze wetswijziging werd getracht om het concurrentievermogen van kmo’s te versterken.
Niettemin bleek deze wijziging niet waterdicht te zijn. Grote spelers gingen creatief om met de wetswijziging en lasten een controle- en verificatietermijn van de geleverde goederen en/of diensten in. Dit bovenop de betalingstermijn. Hoewel deze controle- en verificatietermijn maximaal 30 dagen mag bedragen vanaf de ontvangst van de goederen en/of diensten, werd deze termijn wel gevoegd bij de betalingstermijn en bracht dit de maximale betalingstermijn in feite nog steeds op 90 kalenderdagen.
De cumulatie van de verificatietermijn en de betalingstermijn wordt door de nieuwe wetswijziging verboden. De procedure voor aanvaarding of controle van de goederen of diensten mag geen achterpoortje meer zijn om de betalingstermijn te rekken. Het goedgekeurde wetsontwerp bepaalt als volgt:
“Indien de wet of de overeenkomst voorziet in een procedure voor aanvaarding of controle ter verificatie van de conformiteit van de goederen of diensten met de overeenkomst, maakt de termijn voor deze verificatie integraal deel uit van de betalingstermijn”.
Voortaan maakt de controle- en verificatietermijn dus integraal deel uit van de betalingstermijn, waardoor de maximale contractuele betalingstermijn 60 dagen blijft. Elk beding dat daarmee strijdig is, wordt voor niet-geschreven gehouden.
ONTVANGSTDATUM FACTUUR EN TE VERSTREKKEN INFORMATIE
Naast de verfijning van de regels inzake de maximale contractuele betalingstermijn bevat de wetswijziging tevens een verbod om contractuele afspraken te maken omtrent de ontvangstdatum van de factuur. De betalingstermijn gaat in vanaf ontvangst van de factuur en kan dus niet kunstmatig worden verlengd door met de ontvangstdatum te spelen. Dit achterpoortje wordt alvast gesloten.
Daarnaast bepaalt de wet dat de schuldenaar uiterlijk op het moment van ontvangst van de goederen en/of diensten alle informatie dient mee te delen aan de schuldeiser, zodat deze de factuur kan opmaken binnen de wettelijk voorziene termijn.
WIE IS NU EEN KMO?
Concreet zijn bovenvermelde bepalingen van toepassing op de onderneming-schuldeiser die op het ogenblik van het sluiten van de handelstransactie niet meer dan één van volgende criteria overschrijdt:
- een jaargemiddelde van het aantal werknemers van maximaal 50 personen;
- een jaaromzet, exclusief btw, van maximaal 9 miljoen euro;
- een balanstotaal van maximaal 4,5 miljoen euro.
INWERKINGTREDING
De wet treedt in werking op de eerst dag van de zesde maand na die waarin ze is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad. Op vandaag werd de wet nog niet officieel gepubliceerd, maar vermoedelijk zal dit niet lang meer duren en zal de nieuwe regeling begin 2022 in werking treden.
Auteur: Fay Reynaert, Advocaat bij Marlex