Het intussen veelbesproken wetsvoorstel nr. 55/1357 van 17 juni 2020 werd gisteren goedgekeurd in de Kamercommissie Financiën in tweede lezing. Dit betekent dat de verplichte registratie van buitenlandse notariële schenkingsakte dichterbij komt.
1. Waarover gaat het?
Zoals aangekondigd, voert het wetsvoorstel de verplichting in tot registratie van schenkingsakten verleden voor een buitenlandse notaris (en dit door de aanpassing van artikel 19, lid 2 van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten (zie het artikel op onze website van 18 juni 2020). Naar aanleiding van de registratie zal aldus steeds schenkbelasting verschuldigd zijn (behoudens toepassing van een vrijstelling).
Zoals vermeld in onze eerdere nieuwsbrief, was aanvankelijk voorzien dat ook buitenlandse schenkingsakten met betrekking tot buitenlandse onroerende goederen, verplicht zouden moeten worden geregistreerd. De verplichting wordt in de voorliggende tekst beperkt tot buitenlandse schenkingsakten van roerende goederen. Gelet op de expliciete vrijstelling van schenkbelasting voor de schenkingen van buitenlands onroerend goed had een dergelijke verplichte registratie geen meerwaarde.
Bijkomend wordt nu ook voorzien wie de akte ter registratie dient aan te bieden (via een aanpassing aan artikel 35 van hetzelfde wetboek). In de toekomst zullen de contracterende partijen bij de schenkingsakte verantwoordelijk zijn voor de registratie van de akte. Wanneer de akte ter registratie zou moeten worden aangeboden, lijkt evenwel nog niet expliciet te zijn geregeld. Indien niets zou worden voorzien, zou gesteld kunnen worden dat de termijn van 15 dagen na het verlijden van de akte van toepassing zou zijn op basis van artikel 32, 1° van voormeld wetboek. Dat is de termijn die wordt toegepast voor akten verleden voor Belgische notarissen. Deze termijn van vijftien dagen lijkt evenwel bijzonder kort te zijn voor in het buitenland verleden akten: in de praktijk duurt het immers geruime tijd alvorens de partijen een afschrift van de akte ontvangen dat zij ter registratie kunnen aanbieden. Gelet op de toepasselijke sancties, lijkt het aangewezen om een voldoende ruime termijn te voorzien om de partijen toe te laten de registratie tijdig te kunnen doen.
De verplichting om de in het buitenland verleden schenkingsakte in België ter registratie aan te bieden komt mogelijk bovenop de eventuele heffing in het buitenland. In landen zoals Duitsland, Spanje en Frankrijk wordt het lokalisatiecriterium voor de heffing van de schenkbelasting, in bepaalde situaties, immers gekoppeld aan de woonplaats van de begiftigde. Neem bijvoorbeeld de situatie waarbij een Belgische rijksinwoner voor Nederlandse notaris een schenking doet van roerende goederen aan een begiftigde die in Spanje zijn gewone verblijfplaats heeft. De akte zal in België moeten worden geregistreerd en, zal de begiftigde een aanslagbiljet in de schenkbelasting ontvangen (regels van toepassing in het Vlaamse Gewest), terwijl de begiftigde op zijn/haar beurt tevens Spaanse schenkbelasting dient te betalen. In het Waalse en het Brusselse Gewest dienen de rechten te worden geprovisioneerd.
2. Verder verloop in het parlement
Na de goedkeuring in de Kamercommissie zal het wetsvoorstel nu in de plenaire vergadering worden behandeld. Tijdens de plenaire zitting in de Kamer kan alsnog advies aan de Raad van State worden gevraagd, indien 50 Kamerleden hierom vragen dan wel op initiatief van de voorzitter. Tijdens de besprekingen in de Commissie werd het voorstel om advies te vragen aan de Raad van State nipt verworpen.
3. Inwerkingtreding
In tweede lezing in de Kamercommissie Financiën werd een amendement goedgekeurd over de inwerkingtreding. In de huidige tekst is voorzien dat voormelde registratieplicht in werking treedt op 1 december 2020. Aanvankelijk was voorzien dat deze registratieplicht in werking zou treden tien dagen na de publicatie van de wet in het Belgisch Staatsblad.
Zoals steeds volgen wij de evolutie van dit wetsvoorstel op de voet. We zullen dan ook niet nalaten om u hiervan op de hoogte te houden. Mocht u vragen hebben, aarzel dan niet om contact op te nemen met uw contactpersoon bij Tiberghien.
Alain Van Geel
Emilie Van Goidsenhoven
Griet Vanden Abeele
Eléonore Maertens de Noordhout
Hanne Verlinden
