Op 28 februari 2019 keurde het Parlement het ontwerp van het nieuwe Wetboek Vennootschappen en Verenigingen (verder “WVV”) goed. Bij deze hebben we dan ook de definitieve tekst in handen, die een antwoord biedt op uw vragen. Wat houdt het nieuwe vennootschapsrecht concreet in voor uw vennootschap? Moet u zich haasten naar de notaris om uw statuten te laten wijzigen? Wat zijn de risico’s? … De volgende bijdrage geeft u een kort overzicht van het overgangsproces en de stappen die u zal moeten zetten.
1. U heeft een vennootschap waarvan de vorm blijft bestaan (NV, BVBA, VOF, CVBA)
A. Inwerkingtreding – 1 mei 2019
De datum van inwerkingtreding, 1 mei 2019, is van belang omdat u vanaf dan kan kiezen om onder het nieuwe regime te vallen (“Opt-in”). Daar het nieuwe wetboek uitpakt met “verhoogde flexibiliteit”, kan dit voordelig zijn voor uw vennootschap (denk bv. aan meervoudig stemrecht, deelname in het verlies uitsluiten, ontslagbescherming bestuurder,…) waar u mogelijks voordeel uit kan halen.
B. Van kracht op bestaande vennootschappen – 1 januari 2020
Vanaf 1 januari 2020 is het nieuwe wetboek van toepassing op alle bestaande vennootschappen. De dwingende bepalingen krijgen voorrang op uw statuten in geval van conflicten.[i] Het is dan ook aangeraden uw statuten op voorhand in overeenstemming te brengen met deze bepalingen, teneinde verwarring te voorkomen.
De benaming en afkorting van uw bestaande vennootschap verandert onmiddelijk. Uw BVBA wordt een BV, uw V.O.F. een VOF, enzovoort. U mag de nieuwe afkorting gebruiken zonder een statutenwijziging door te voeren. Wilt u volledig in orde zijn kan u de statuten op een vereenvoudigde manier wijzigen (lees: zonder langs de notaris te gaan) teneinde de benaming te wijzigen.
Let op wanneer u een CVBA heeft! Het nieuwe WVV voert een strenge definitie in voor coöperatieve vennootschappen, waaraan u waarschijnlijk niet zal voldoen, tenzij u een “echte coöperatie” bent. [ii] Dit heeft als gevolg dat vanaf de inwerkingtreding de (nieuwe) dwingende bepalingen voor de BV van toepassing zijn. Op termijn uw CVBA omvormen naar een BV is hoe dan ook de aangewezen oplossing.
C. Overgangsregeling – tot 1 janauri 2024
Teneinde het nieuwe wetboek op een vlotte manier te implementeren is voorzien in een stapsgewijze overgangsperiode. Hierbij zijn de volgende momenten van belang:
De eerstvolgende statutenwijziging: Wanneer u een statutenwijziging doorvoert na 1 januari 2020 bent u verplicht om de statuten tegelijk in overeenstemming te brengen met de nieuwe bepalingen. De reden waarom u uw statuten wijzigt (bijv. kapitaalverhoging, kapitaalvermindering, naamswijziging, zetelverplaatsing, … ) doet niet ter zake.
Deadline 1 januari 2024: In het laatste wetsontwerp lag de termijn om de statuten in overeenstemming te brengen met het WVV nog op tien jaar. De toelichting bij dat ontwerp had het echter over vijf jaar. Uiteindelijk is de overgangsperiode dus teruggeschroefd tot 4 jaar. Indien uw statuten na die datum niet conform zijn met het WVV zal u als bestuurder (hoofdelijk) aansprakelijk kunnen worden gesteld.
Oprichting nieuwe vennootschap: Het spreekt voor zich dat een nieuw vennootschap, opgericht na 1 januari 2020, volledig onderworpen is aan het nieuwe recht.
2. U heeft een vennootschap waarvan de vorm verdwijnt (CVOA, Comm.VA, LV, ES, VSO)
Heeft u een coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid (CVOA), een commanditaire vennootschap op aandelen (Comm.VA), een landbouwvennootschap (LV), een economisch samenwerkingsverband (ES) of een vennootschap met sociaal oogmerk (VSO), dan liggen de zaken iets anders.
In principe blijven deze vennootschappen onderworpen aan hun eigen regels, zoals vandaag de dag in het Wetboek Vennootschappen opgenomen, tot de omzetting naar de nieuwe, gelijkende vennootschapsvorm. De uitzonderingen is dat de dwingende regels van de nieuwe vennootschapsvorm vanaf 1 januari 2020 meteen van toepassing zijn (Voorbeeld 1: de dwingende regels voor de NV gelden meteen voor de Comm.VA. Voorbeeld 2: de dwingende regels voor de VOF gelden meteen voor de CVOA, enzovoort…).
De stapsgewijze overgangsperiode wordt iets anders ingevuld:
De verplichting om uw statuten in overeenstemming te brengen met de bepalingen van het WVV bij de eerstvolgende statutenwijziging, houdt automatisch in dat u uw vennootschap moet omzetten naar een vorm die blijft bestaan.
Een omzetting van rechstwege vindt plaats op 1 januari 2024 en binnen zes maanden zal de algemene vergadering moeten worden samengeroepen, op straffe van bestuurdersaansprakelijkheid.
Moet u zich dus zorgen maken over formaliteiten die u op korte termijn moet vervullen? Nog niet meteen. Maar… u doet er wel goed aan om te overwegen of u vanaf 1 mei wilt kiezen voor de flexibiliteit die het nieuwe WVV biedt. Daarnaast moet u rekening houden met de dwingende bepalingen die vanaf 1 januari 2020 uw vennootschap zullen beheersen.
[i] Het gaat bijvoorbeeld om: de kwalificatie van het kapitaal van de bvba en de bijhorende regels voor de uitkering daarvan, de regels rond de bestuurdersaansprakelijkheid, de belangenconflictregeling, enzovoort.
[ii] Hiermee wordt bedoeld dat de coöperatie voorziet in bepaalde behoeften van haar leden, bv. door leveringsovereenkomsten te sluiten.
