Een wet van 11 juli 2018 wijzigt de artikelen 5 en 7bis van het Strafwetboek inzake de strafrechtelijke aansprakelijkheid van rechtspersonen. De wijzigingen, die op 30 juli 2018 in werking zijn getreden, hebben betrekking op twee onderwerpen: de regels inzake de cumulatie van de strafrechtelijke aansprakelijkheid van natuurlijke en rechtspersonen en de aansprakelijkheid van publiekrechtelijke rechtspersonen.
1. Cumulatie van aansprakelijkheid van natuurlijke en rechtspersonen vanaf nu mogelijk:
Voorheen stond artikel 5 van het Strafwetboek eraan in de weg dat de natuurlijke persoon en de rechtspersoon stelselmatig tegelijkertijd werden veroordeeld: wanneer de aansprakelijkheid van de rechtspersoon uitsluitend het gevolg was van de tussenkomst van een natuurlijke persoon, kon enkel de (natuurlijke of rechts)persoon die het ernstigste strafbare feit had gepleegd, worden veroordeeld. Deze bepaling vormde derhalve een grond tot vrijstelling voor de persoon die de minst ernstige fout had begaan, wanneer het strafbare feit niet "bewust en opzettelijk" werd begaan.
Sinds 30 juli 2018 is deze decumulregel afgeschaft. In artikel 5 staat voortaan: " De strafrechtelijke verantwoordelijkheid van de rechtspersonen sluit die van de natuurlijke personen, die daders zijn van dezelfde feiten of eraan hebben deelgenomen, niet uit ".
Dit is een belangrijke verandering.
2. Aansprakelijkheid van publiekrechtelijke rechtspersonen:
Voorheen konden de federale staat, de gewesten, de gemeenschappen, de provincies, de Brusselse agglomeratie, de gemeenten, de Franse Gemeenschapscommissie, de Vlaamse Gemeenschapscommissie, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en het OCMW voor de toepassing van artikel 5 van het Strafwetboek niet beschouwd worden als rechtspersonen die strafrechtelijk aansprakelijk waren.
Voortaan kan elke rechtspersoon strafrechtelijk aansprakelijk zijn, met de volgende nuancering voor de voormelde publiekrechtelijke rechtspersonen: ten aanzien van deze laatsten kan enkel een “eenvoudige schuldigverklaring" worden uitgesproken (met uitsluiting van boetes, ontbinding, verbod tot uitoefening, ...)
