Time to park the bus!
In volle FIFA wereldbekergekte besluiten David en Maxime de supportersvereniging “Nacer ’94 – de verlosser” op te richten, ter ere van één van hun onvolprezen WK voetbalhelden. Aan ideeën voor activiteiten ontbreekt het hen allerminst, maar onder welke structuur kunnen zij hun supportersvereniging het best vormgeven?.
De oprichting van een “feitelijke vereniging” is wellicht de meest flexibele manier om de supportsvereniging te structureren. Een feitelijke vereniging is een wettelijk niet gedefinieerd begrip en wordt eerder gebruikt als overkoepelende naam voor groepen individuen die een gemeenschappelijk doel nastreven.
Voor de oprichting van een feitelijke vereniging moeten geen bijzondere formaliteiten in acht genomen worden (zelfs een stilzwijgend akkoord volstaat, al is dat om bewijsredenen uiteraard af te raden). Het bestuur van de feitelijke vereniging wordt vrij georganiseerd door de leden. Alleen al daarom is het aangewezen om in een schriftelijke overeenkomst te voorzien.
Het belangrijkste nadeel van de feitelijke vereniging is uiteraard het feit dat zij geen rechtspersoonlijkheid bezit. De feitelijke vereniging is geen drager van rechten en verplichtingen. Vanuit juridisch oogpunt zullen alle handelingen dus worden gesteld door de leden van de feitelijke vereniging. Bijgevolg zijn de leden van de feitelijke vereniging, in het kader van de door hen georganiseerde activiteiten, persoonlijk aansprakelijkheid voor de gemaakte schulden. De feitelijke vereniging kan immers niet in rechte optreden, noch in rechte aangesproken worden.
Echter, indien de oprichters, José Mourinho-gewijs, iets meer defensieve zekerheid willen inbouwen, is het aangewezen om te opteren voor een “vereniging zonder winstoogmerk” (VZW). In tegenstelling tot de feitelijke vereniging beschikt een VZW over rechtspersoonlijkheid en kan zij in eigen naam en voor eigen rekening optreden. De VZW heeft een eigen vermogen dat duidelijk is afgebakend van het persoonlijke vermogen van de leden. De individuele leden zijn bovendien, in beginsel, niet persoonlijk aansprakelijk met hun eigen vermogen voor schulden van de VZW. Ook het feit dat een VZW niet stilzwijgend kan worden opgericht garandeert dat er voorafgaand wordt nagedacht over de precieze structuur en organisatie.
De oprichting en het beheer van een VZW is weliswaar aan specifieke wettelijke, administratieve en fiscale verplichtingen onderworpen. Zo is het voor een VZW verboden om (i) vermogensvoordelen aan haar leden te verschaffen, en (ii) op regelmatige basis nijverheids- en handelsdaden te stellen. Met betrekking tot dit laatste punt zou er door de wetgever in het kader van de nakende hervorming van het vennootschaps- en verenigingsrecht wel meer flexibiliteit worden voorzien.
Afhankelijk van de omvang van de activiteiten van de supportersclub, is het voor David en Maxime dus aan te raden om hun supportersclub te structuren als VZW. Dit garandeert hen alleszins om hun individueel aansprakelijkheidsrisico naar behoren te beperken.
