18/06/18

Help, ik ben bestuurder! Nieuwe regels voor bestuurdersaansprakelijkheid op komst

Stel je voor…

Je werkt bij een bedrijf dat in volle internationale expansie is. Op een dag vraagt het hoofdkantoor je om mee te helpen aan de uitbouw van de Belgische activiteiten. Meer nog, men vraagt je om in een nieuwe Belgische dochtervennootschap een bestuursmandaat op te nemen.

Je bent vereerd en reageert enthousiast. Na enige tijd maak je je echter de bedenking dat je eigenlijk niet weet wat zo’n mandaat precies inhoudt. Je begint je ook wat zorgen te maken omdat je terugdenkt aan de berichtgeving over bestuurders die in de nasleep van de financiële crisis persoonlijk aansprakelijk werden gesteld.

Je besluit je te informeren bij de bedrijfsjuristen over de taak van een bestuurder in een Belgische vennootschap en over de risico’s van zo’n bestuursmandaat.

Even verduidelijken.

De regels over de taak en de aansprakelijkheid van zaakvoerders en bestuurders van een Belgische BVBA of NV zijn terug te vinden in het Belgische Wetboek van vennootschappen.

Bestuurders zijn ten aanzien van de vennootschap die ze besturen verantwoordelijk voor de vervulling van hun taak en persoonlijk aansprakelijk voor de tekortkomingen in hun bestuur.  Ze zijn eveneens persoonlijk aansprakelijk voor alle schade die het gevolg is van een overtreding van de bepalingen van het Wetboek van vennootschappen of van de statuten van de vennootschap, en dit zowel ten aanzien van de vennootschap als ten aanzien van derden.  Volgens het Wetboek van vennootschappen is deze laatste aansprakelijkheid in principe hoofdelijk.  Dit betekent dat ieder lid van het bestuursorgaan voor het geheel van de schade kan worden aangesproken. Vandaag is de aansprakelijkheid van bestuurders principieel onbeperkt, zowel ten aanzien van de vennootschap als t.o.v. derden.

De Belgische ministerraad heeft op 25 mei 2018 een ontwerp van een nieuw “Wetboek van vennootschappen en verenigingen” goedgekeurd. Het nieuwe Wetboek bevat verregaande hervormingen en beoogt het Belgisch vennootschapsrecht te moderniseren door vereenvoudiging, flexibilisering en aanpassing aan Europese evoluties en nieuwe tendensen.

Het ontwerp bevat tevens een hervorming van de bestuurdersaansprakelijkheid. De meest opvallende nieuwigheid is dat de bestuurdersaansprakelijkheid wordt beperkt tot een maximumbedrag, zowel ten aanzien van de vennootschap als ten aanzien van derden.  Dat bedrag varieert in functie van de omvang van de vennootschap. Zo zou de bestuurdersaansprakelijkheid in de “kleine” vennootschappen worden beperkt tot 250.000 euro en zou de maximale aansprakelijkheid in de grootste vennootschappen oplopen tot 12.000.000 euro. Er zouden uitzonderingen gelden op deze beperking, bijvoorbeeld voor fiscale schulden, RSZ-schulden en in het geval van bedrieglijk opzet en ernstige fiscale fraude.

De voorgestelde hervorming moet ervoor te zorgen dat België in de internationale “war for talent” geen talentvolle bestuurders misloopt.  De beperking zou ook de verzekerbaarheid van de bestuurdersaansprakelijkheid moeten bevorderen.

De regering mikt op een finale goedkeuring van het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen door het parlement in de herfst van 2018.

De nieuwe regels voor de bestuurdersaansprakelijkheid zouden dan van toepassing worden vanaf 1 januari 2019.

Concreet:

Het ontwerp van het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen wijzigt de regels met betrekking tot de aansprakelijkheid van bestuurders.
Het ontwerp voorziet in de beperking van de bestuurdersaansprakelijkheid tot een maximumbedrag, dat afhankelijk is van de grootte van de vennootschap.
De beperking geldt zowel voor de aansprakelijkheid ten aanzien van de vennootschap als ten aanzien van derden.
Dit maximumbedrag moet ervoor zorgen dat het risico op bestuurdersaansprakelijkheid beter verzekerbaar wordt.

Meer weten:

De tekst van het goedgekeurde ontwerp van het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen is te vinden via http://www.dekamer.be/FLWB/PDF/54/3119/54K3119001.pdf.
De website van het Belgisch centrum voor vennootschapsrecht / Centre belge du droit des sociétés (http://www.bcv-cds.be/) volgt de ontwikkelingen betreffende het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen.
Wij hebben eerder over het ontwerp van het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen geschreven: zie https://www.contrast-law.be/nl/publications/in-the-picture/final-countdown-towards-a-new-belgian-companies-and-associations-code-flash/.
Over het maximumbedrag van de bestuurdersaansprakelijkheid: zie https://corporatefinancelab.org/2017/11/14/kwantitatieve-aansprakelijkheidsbeperking-voor-bestuurders-in-delaware-en-belgie/ (enkel in het Nederlands beschikbaar).

dotted_texture