Bestuurders van vennootschappen bevinden zich in het hart van het ESG-gebeuren. Zij dragen niet alleen de verantwoordelijkheid voor de bedrijfsvoering, maar hebben ook de taak om duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid te integreren in de kern van hun bedrijfsstrategie.
De rol van bestuurders wordt nog aanzienlijker onderstreept door de CSRD en CSDDD, twee baanbrekende regelgevende initiatieven die duurzaamheidstransparantie en -verantwoordelijkheid op Europees niveau willen versterken.
1. Welke verplichtingen legt de CSRD op de bestuurder?
De CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) verplicht bestuurders om uitgebreide ESG-rapportages op te stellen, inclusief niet-financiële essentiële prestatie-indicatoren en duurzaamheidsrapportering.
De verantwoordelijkheden van bestuurders onder de CSRD omvatten:
- een duurzaamheidsrapportering: bestuurders moeten ervoor zorgen dat het bestuursverslag voldoet aan de eisen van de CSRD en alle relevante informatie over duurzaamheidskwesties bevat, inclusief doelstellingen, beleid, zorgvuldigheidsprocedures en risico's;
- rapportage over de rol en expertise van de bestuurders: bestuurders moeten in het verslag informeren over hun rol en expertise met betrekking tot ESG. Zij moeten in dit kader hun deskundigheid en vaardigheden beschrijven met betrekking tot het vervullen van die rol ofwel de toegang die zij hebben tot dergelijke deskundigheid en vaardigheden;
- collectieve verantwoordelijkheid: bestuurders en toezichthoudende organen zijn collectief verantwoordelijk voor de conformiteit van de financiële overzichten en bestuursverslagen met de CSRD. Dit omvat zowel geconsolideerde als afzonderlijke rapporten.
De FSMA (De Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten) publiceerde onlangs als toezichthoudende overheid een mededeling waarin ze de uitdagingen van de CSRD-richtlijn toelicht voor genoteerde vennootschappen. Ondernemingen kunnen deze mededeling gebruiken als inspiratie om zich voor te bereiden op de duurzaamheidsrapportering.
2. Wat betekent de CSDDD voor bestuurders?
De CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive) legt nieuwe verantwoordelijkheden op aan bestuurders met betrekking tot due diligence-processen en de integratie van duurzaamheid in de bedrijfsstrategie.
Ondernemingen zijn gehouden een plan op te stellen om ervoor te zorgen dat het bedrijfsmodel en de strategie van de onderneming verenigbaar zijn met de overgang naar een duurzame economie en met de beperking van de opwarming van de aarde. Bestuurders hebben hier de taak om toezicht te houden op deze verplichtingen.
Bovendien krijgen bestuurders een zorgplicht. Dit betekent dat zij, wanneer zij beslissingen nemen die invloed hebben op de onderneming, rekening moeten houden met de gevolgen daarvan op het vlak van duurzaamheid.
3. Zijn deze verplichtingen juridisch afdwingbaar?
De CSDDD legt niet alleen verantwoordelijkheden op, maar maakt deze ook juridisch afdwingbaar.
Bestuurders en vergelijkbare mandatarissen hebben de plicht om duurzaamheidsoverwegingen mee te nemen in hun besluitvorming. Wanneer zij deze verplichting niet nakomen, kan dit leiden tot persoonlijke aansprakelijkheid volgens de nationale regelgeving.
4. Wat betekent dit voor de bestuurdersaansprakelijk?
Een opvallend aspect van de CSDDD is de uitbreiding van de bestuurdersaansprakelijkheid. Deze richtlijn moet nog omgezet worden waardoor de reikwijdte van nationale voorschriften met betrekking tot het verzuim van bestuurders uitgebreid zal worden.
Met andere woorden, als een bestuurder niet voldoet aan de eerdergenoemde zorgplicht, zal dit beschouwd kunnen worden als bestuursfout in de zin van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV).
Het is dus nog afwachten hoe de wetgever deze verplichtingen in het nationaal recht zal implementeren.
Walid Bensaïd
Leo Peeters
