Zoals reeds vermeld in ons vorig artikel in deze materie, is het concept van de overdracht van een onderneming één van de pijlers van de hervorming van het insolventierecht in België.
U maakte reeds kennis met het concept van de overdracht van ondernemingen onder gerechtelijk gezag, dat herzien is sinds de hervorming van 1 september 2023.
Deze bijdrage vormt het tweede deel van dit onderwerp, ditmaal over de overdracht van een onderneming in het kader van een "besloten voorbereiding van een faillissement".
1. Waar het begrip "stil faillissement" vandaan komt en wat daaronder valt
Het begrip "stil faillissement" was al onderwerp van discussie ten tijde van de vorige wetswijziging. Het idee, dat toen op de vuilhoop belandde, ontkiemde opnieuw in de geest van de wetgever, die het opnam in de hervorming van 2023 en het stil faillissement officieel "de besloten voorbereiding van een faillissement" genoemd heeft, ook bekend als "pre-pack".
Voortaan kan een bedrijf, wanneer het van mening is dat het in staat van faillissement verkeert (aanhoudende staking van betaling en kredietschaarste), de rechtbank vragen om het failliet te verklaren, waarbij voor deze faillietverklaring de voorafgaandelijke overdracht van alle of een deel van zijn activa/activiteiten wordt voorbereid.
2. De voordelen van de pre-pack
De belangrijkste voordelen zijn dat de procedure besloten is en dat de termijnen vrij kort zijn. De rechtbank beslist binnen 3 werkdagen over de aanvraag van de onderneming en benoemt een "beoogd curator" voor een periode van maximaal 60 dagen (benoeming voor een eerste periode van 30 dagen, verlengbaar met nog eens 30 dagen; deze verlenging kan worden aangevraagd door de curator of door de onderneming).
Om een besloten voorbereiding van het faillissement te verkrijgen, moet de schuldenaar aantonen dat deze manier van voorbereiding de vereffening van zijn onderneming zal vergemakkelijken en zal resulteren in de hoogst mogelijke uitbetaling aan zijn schuldeisers, maar ook dat de werkgelegenheid zoveel mogelijk kan worden gevrijwaard.
Dit zijn de twee cumulatieve voorwaarden om een "stil faillissement" of "pre-pack" toe te staan.
Dit biedt het aanzienlijke voordeel dat op die manier een overdracht van een onderneming in going concern kan worden georganiseerd in plaats van een onderneming in staat van faillissement. Dit maximaliseert de opbrengst voor de schuldeisers en voorkomt dat de waarde van de overdraagbare activa aanzienlijk daalt zodra het faillissement is uitgesproken.
In tegenstelling tot de procedure voor reorganisatie van de overdracht, bevolen door de rechtbank, zoals in ons eerder artikel uitgelegd, wordt er geen opschortende termijn toegekend aan het bedrijf, dat dus niet beschermd is tegen zijn schuldeisers. Het is dus altijd mogelijk dat een van de schuldeisers, of zelfs de openbare aanklager, het faillissement toch nog laat uitspreken.
Dit is een voorbereidende fase. Dit betekent dat de schuldenaar zijn zaken blijft beheren en dat de overdracht die vóór de faillietverklaring is voorbereid, pas na de faillietverklaring zal plaatsvinden.
Zowel de schuldenaar als de schuldeisers behouden het recht om het faillissement aan te vragen tijdens deze periode van voorbereiding op het faillissement. De beoogd curator kan de rechtbank ook verzoeken om zijn opdracht te beëindigen en een einde te stellen aan de voorbereiding van het faillissement. Als de schuldenaar na het verstrijken van de periode van 30 dagen (met een verlenging van nog eens 30 dagen) geen actie onderneemt, gaat de rechtbank over tot de afwikkeling van het faillissement.
Dit is een ware innovatie. Voorheen werd een stil faillissement soms "in der minne" geregeld, door bepaalde grote bedrijven die vooral de werkgelegenheid wilden behouden. Voortaan is deze voorbereiding op het faillissement wettelijk geregeld, wordt ze gecontroleerd door een beoogd curator en vindt ze plaats onder het gezag van een rechtbank.
Leo Peeters
Aurémie Glinne
