De Wet van 8 januari 2012 tot wijziging van het Wetboek van Vennootschappen heeft tot doel de procedure- en verslaggevingsverplichtingen in het kader van fusies en splitsingen te vereenvoudigen. Verschillende onduidelijkheden zorgen in de praktijk echter voor verwarring waardoor de wet haar doel niet verwezenlijkt.
Op 8 januari 2012 werd de Wet tot wijziging van het Wetboek van Vennootschappen m.b.t. verslaggevings- en documentatieverplichtingen in geval van fusies en splitsingen goedgekeurd (B.S. 18 januari 2012). De nieuwe regels gelden voor fusies en splitsingen waarvan het voorstel ter griffie neergelegd werd na de inwerkingtreding van voormelde wet, dit is 28 januari 2012.
In het verlengde van Richtlijn 2009/109/EG heeft de nieuwe wet tot doel de administratieve lasten die op vennootschappen rusten in het kader van fusies en splitsingen te beperken tot het noodzakelijke minimum om andere belanghebbenden te beschermen.
De nieuwe bepalingen van het Wetboek van Vennootschappen voorzien dankzij de volgende wijzigingen aan de verslaggevings- en documentatieverplichtingen in het kader van fusies en splitsingen:
- Het fusie- en splitsingsvoorstel moet voortaan bekend gemaakt worden in het Belgisch Staatsblad in de vorm van een uittreksel van het fusie- of splitsingsvoorstel. De loutere publicatie van de mededeling dat het voorstel op de griffie neergelegd werd, volstaat enkel nog indien deze mededeling een hyperlink bevat naar de eigen website van de betrokken vennootschap waarop het uittreksel geraadpleegd kan worden.
- Indien alle vennoten hiermee instemmen is geen fusie- of splitsingsverslag van het bestuursorgaan meer vereist. Hetzelfde geldt voor het verslag van de commissaris.
- Bij fusies kan de verplichting van het bestuursorgaan om tussentijdse cijfers op te maken (dit was het geval indien de laatste jaarrekening betrekking heeft op een boekjaar dat meer dan zes maanden voor de datum van het fusievoorstel afgesloten werd) achterwege gelaten worden op voorwaarde dat ofwel de vennootschap een halfjaarlijks financieel verslag opstelt, ofwel alle vennoten van de bij de fusie betrokken vennootschappen daarmee hebben ingestemd. Voor splitsingen door oprichting geldt dezelfde regel indien de aandelen van elk van de nieuwe vennootschappen worden uitgegeven aan de vennoten van de gesplitste vennootschap, en dit evenredig aan hun rechten in het kapitaal van deze vennootschap. Bij splitsing door overname kan dit verslag enkel achterwege worden gelaten indien de betrokken vennootschap een halfjaarlijks financieel verslag opstelt.
- De wet voorziet ten slotte in twee hypotheses waarin de goedkeuring van de algemene vergadering niet langer vereist is: (i) in geval van fusie door overname waarbij de overnemende nv minstens 90% doch niet alle aandelen van de overgenomen nv bezit, is geen goedkeuring meer nodig van de algemene vergadering van de overnemende vennootschap; en (ii) in geval van splitsing door overname waarbij de verkrijgende vennootschap alle aandelen van de gesplitste vennootschap bezit, is geen goedkeuring meer nodig door de algemene vergadering van de gesplitste vennootschap.
Een aantal onduidelijkheden in de wettekst zorgen er echter voor dat de door de wetgever beoogde administratieve vereenvoudiging van de procedure en verslaggeving in de praktijk heeft gezorgd voor een verlenging van de termijnen voor het doorvoeren van fusies of splitsingen en het bestaan van verschillende types van verslagen van bestuursorganen en commissarissen voor gelijkaardige fusies en splitsingen, wat de rechtszekerheid niet ten goede komt.
Inzake de termijnen voor het doorvoeren van fusies en splitsingen doet een letterlijke lezing van het artikel inzake de neerleggingsverplichting van het fusie- of splitsingsvoorstel ter griffie van de rechtbank van koophandel (art. 693, 705, 719, 728, 743 en 772/7 W. Venn.) de twijfel rijzen of de termijn van 6 weken begint te lopen vanaf de neerlegging (zoals het in het verleden van toepassing was) dan wel vanaf de publicatie van het uittreksel of van de mededeling in het B.S.
Ook bij de notarissen heerst er onduidelijkheid waardoor een aantal onder hen neigen naar de strikte interpretatie van het betrokken artikel en stellen dat de termijn van 6 weken begint te lopen vanaf de publicatie in het B.S. Praktisch leidt dergelijke stelling tot problemen bij de berekening van de in acht te nemen termijn, nu de termijn tussen de neerlegging ter griffie en de effectieve publicatie – buiten de maximumtermijn van 15 dagen – onzeker is.
Inzake de verslaggevingsverplichtingen dient opgemerkt te worden dat, indien geen fusieverslag wordt opgesteld door het bestuursorgaan noch een controleverslag door de commissaris, er in geval van fusie of splitsing waarbij één van de betrokken vennootschappen een kapitaalverhoging dient door te voeren omwille van de fusie of splitsing, een verslag van het bestuur en de commissaris alsnog noodzakelijk is betreffende de inbreng in natura. Dit verslag inzake een inbreng in natura zal echter steeds verantwoord worden aan de hand van een verwijzing naar de fusie waardoor, de door de wetgever doorgevoerde administratieve vereenvoudiging geen enkel nut meer heeft en de bij dergelijke fusies of splitsingen betrokken vennootschappen toch beter voor een controleverslag van de commissaris betreffende de fusie of splitsing opteren.
De door de wetgever beoogde vereenvoudiging van de procedure en verslaggeving inzake fusies en splitsingen heeft aldus op diverse punten voor onduidelijkheden gezorgd. Tijd voor de wetgever om opnieuw in te grijpen?
