Afgelopen maandag 22 mei 2017 besliste de Vlaamse Regering in een bijzondere ministerraad formeel tot intrekking van artikel 3 van het besluit van 31 maart 2017 houdende voorlopige vaststelling van de ontwerpkaart met meest kwetsbare waardevolle bossen als vermeld in artikel 90ter van het Bosdecreet van 13 juni 1990, tot vaststelling van nadere regels voor de technische invulling van de criteria en de multicriteria-analyse en tot vaststelling van nadere regels voor de organisatie van het openbaar onderzoek.
Deze intrekking bij dringende noodzakelijkheid wordt - aldus het besluit - verantwoord door het gegeven dat er ingevolge bekendmaking van de zgn. 'boskaart' (d.i. de ontwerpkaart meest kwetsbare waardevolle bossen) rechtsonzekerheid is ontstaan met betrekking tot de samenloop met verleende stedenbouwkundige vergunningen tot ontbossing (maar ook toegestane ontheffingen van het ontbossingsverbod) die niet meer uitvoerbaar zouden zijn en dat het behoort deze rechtsonzekerheid weg te werken zonder de tijdsdruk van een lopend openbaar onderzoek.
Opmerkelijk is wel dat enkel artikel 3 dat de boskaart voorlopig vaststelt, maar niet het volledige besluit van 31 maart 2017, wordt ingetrokken. Dit maakt dat de nadere regels voor de technische invulling van de multicriteria-analyse om bossen op de ontwerpkaart op te nemen, blijven voortbestaan en dus eveneens als basis zal kunnen dienen voor de opmaak van een nieuwe kaart. Thans zijn betreffende bepalingen nog vatbaar voor een eventuele vernietiging bij de Raad van State.
Daarnaast werd in ministerraad beslist het op 16 mei 2017 gestarte openbaar onderzoek met betrekking tot de boskaart stop te zetten.
Concreet betekent dit dat men voor de bescherming van bestaande bossen terugvalt op de situatie zoals deze bestond vóór 31 maart 2017. De bescherming van bossen tegen ontbossing wordt geregeld door artikel 4.2.1, 2° VCRO en artikel 90bis Bosdecreet.
In principe blijft ontbossen verboden in Vlaanderen (artikel 90bis Bosdecreet), behoudens volgende vier uitzonderingen op het ontbossingsverbod:
- ontbossing met het oog op handelingen van algemeen belang;
- ontbossing of verkaveling in zones met de bestemmingen woongebied of industriegebied in de ruime zin en zones die hiermee gelijk te stellen zijn;
- ontbossing van de uitvoerbare delen in een niet-vervallen vergunde verkaveling;
- ontbossing in functie van vastgestelde natuurdoelen op voorwaarde dat de ontbossing is opgenomen in een goedgekeurd natuurbeheerplan.
Voor alle andere ontbossingen, voorziet de Vlaamse regering in de mogelijkheid om een ontheffing van het ontbossingsverbod te bekomen.
De derde categorie, de bossen die zijn opgenomen op de boskaart op basis van een multicriteria-analyse en waarvoor eveneens een principieel ontbossingsverbod werd ingevoerd gekoppeld aan een verstrengde afwijkingsprocedure, wordt thans geschrapt.
Hierdoor wordt het inzonderheid opnieuw mogelijk om zonder het volgen van een (strenge) afwijkingsprocedure een stedenbouwkundige vergunning tot ontbossing of een verkavelingsvergunning te bekomen, respectievelijk verder uit te voeren in geheel of gedeeltelijke beboste terreinen gelegen in woon- of industriegebied.
Momenteel is de bevoegde Vlaamse minister opnieuw aan zet om met een nieuwe boskaart te komen die tegemoet komt aan de heden gecreëerde onzekerheden. Vooralsnog is het onduidelijk of en wanneer deze nieuwe boskaart er zal bekomen. De getroffen eigenaars hebben door het intrekken van de huidige boskaart opnieuw ademruimte gekregen en het is niet ondenkbaar dat - zolang de voorlopige vaststelling van een nieuwe ontwerpkaart en/of bijkomende beschermingsmaatregelen uitblijven - eventuele bouw- en ontwikkelingsplannen thans in een stroomversnelling zullen komen.
