Ter herinnering, om het concurrentievermogen van Belgische ondernemingen te vrijwaren, verbiedt de wet tot wijziging van de wet van 26 juli 1996 tot bevordering van de werkgelegenheid en tot preventieve vrijwaring van het concurrentievermogen, onder sommige grenzen, aan de volledige privésector (alsook op bepaalde publieke ondernemingen) door CAO of individuele overeenkomst om een overschrijding van de vastgelegde marge voor de loonkostontwikkeling te bepalen.
Deze marge of loonnorm wordt tweejaarlijks bepaald. Voor de periode 2017-2018 werd het vastgelegd op 1,10% door de CAO nr. 119 gesloten op 21 maart 2017.
Wijziging van de wet van 26 juli 1996 - Overzicht van de belangrijkste wijzigingen
De wet van 26 juli 1996 werd recentelijk door de wet van 19 maart 2017 (hierna de “Wet”) gewijzigd. De ingevoerde nieuwigheden zijn de volgende:
1- Nieuwe berekeningsmechanisme van de maximale marge
Nieuwe modaliteiten zijn ingevoerd om elke twee jaar de maximale marge voor de loonkost-ontwikkeling te bepalen:
- het nieuwe mechanisme zorgt ervoor dat de loonhandicap ten opzichte van 1996 nooit meer kan ontsporen ;
- iedere tijdelijke loonkostenhandicap ten opzichte van 1996 zal op een automatische manier gecorrigeerd worden, ofwel rechtstreeks door de nieuwe berekeningswijze, ofwel door een beslissing van de regering;
- de historische handicap, waarvan de omvang door de sociale partners wordt bepaald, wordt geleidelijk weggewerkt door negatieve loonkostenhandicaps ten opzichte van 1996 en door de huidige en toekomstige lastenverlagingen;
- lastenverlagingen worden niet langer automatisch omgezet in loonsverhogingen, maar dienen om de concurrentiekracht te verbeteren en dus de werkgelegenheid te versterken;
- de automatische indexeringen en de baremieke verhogingen worden gewaarborgd.
2 - Definitie van de loonkost
Het begrip loonkosten is althans door de wet gedefinieerd als:
“de "loonkosten": de beloning van werknemers (D.1) omvat de totale vergoeding, in geld of in natura, die door een werkgever aan werknemers verschuldigd is voor de arbeid die deze tijdens een verslagperiode hebben verricht, zoals vermeld in de bijlage A, hoofdstuk 4, punt 4.02 van Verordening 549/2013 van 21 mei 2013 van het Europees Parlement en de Raad betreffende het Europees systeem van nationale en regionale rekeningen in de Europese Unie.”
Zijn daardoor geviseerd:
- de brutowedden en -lonen in geld en in natura;
- de sociale premies ten laste van de werkgevers.
3 - Verbetering van de controlemethodes
De Wet maakt de bepalingen van het Sociaal Strafwetboek van toepassing voor wat betreft het opsporen en vaststellen van de inbreuken op de Wet. Bovendien kunnen de inspectiediensten voortaan een beroep doen op de RSZ en de NBB voor informatie over de loonevolutie in sectoren en bedrijven, om hun controle meer efficiënt te maken.
4 - Versterking van de sancties
De Wet bepaalt een administratieve geldboete van 250,00 tot 5.000,00 EUR, te vermenigvuldigen met het aantal betrokken werknemers, met een maximum van 100.
5- Invoering van een ruling mecanisme voor de sectorale CAOs
Indien de sociale partners van de sectoren er zich van willen verzekeren dat een ontwerp van CAO in overeenstemming is met de maximale marge voor de loonkostontwikkeling, kunnen ze voortaan het advies vragen van de de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.
In de praktijk voor uw bedrijf:
Het is noodzakelijk om te wachten op de sectorale besluiten over het gebruik van de maximale marge voor de loonkostontwikkeling die ten laatste op 15 mei zullen worden genomen.
U moet in het bijzonder voorzichtig zijn bij het verhogen/de toekenning van een looncomponent. Strengere controles zijn inderdaad aangekondigd.
Tot slot, de administratieve praktijk op grond waarvan bepaalde voordelen, hoewel ze worden beschouwd als loonkosten, niet leiden tot sancties indien zij leiden tot een overschrijding van de loonnorm blijft bestaan (bv. niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen (cao nr. 90), harmonisatie van de loonvoorwaarden ingevolge van een overgang van onderneming met hogere loonkosten als gevolg,...).
