Op 19 december 2012 oordeelde de rechtbank te Den Haag dat de ondernemer die een portaalwebsite uitbaat met links naar radiostations, een vergoeding moet betalen aan de auteursvereniging Buma (de ‘zustervereniging’ van het Belgische Sabam). Deze radio-’streaming’ is een nieuwe mededeling aan het publiek waarvoor opnieuw een vergoeding moet betaald worden aan de auteursrechthebbenden.
Het vonnis van de rechtbank te Den Haag van 19 december jl. heeft in Nederland een hevige discussie doen ontstaan over de vraag of het aanbieden van links op een website een auteursrechtelijk relevante handeling is waarvoor een vergoeding moet worden betaald aan de rechthebbenden (zie www.boek9.nl).
De feiten waren de volgende: een Nederlandse ondernemer exploiteert websites (“radioportals”) waarop hyperlinks naar uitzendingen van diverse radiostations op het internet worden aangeboden. Wie naar de radio wil luisteren via het internet, kan naar de betrokken sites gaan, zoals www.nederland.fm maar ook www.belgie.fm, en kan daar klikken op het radiostation naar keuze. In het scherm opent zich dan een (klein) venster waarop het logo van de gekozen radiozender wordt getoond en dan weerklinken de radioprogramma’s van de gekozen zender via streaming. Rondom het kleine venster blijft de webpagina van het radioportaal, inclusief de reclameboodschappen, openstaan.
De rechtbank oordeelde dat het louter aanbieden van een hyperlink naar een radiostream op zich geen aanleiding geeft tot het betalen van een vergoeding van de auteursrechten, voor zover de internetgebruiker die op een dergelijke link klikt ook terecht komt op de website van het radiostation. De uitbater van de website www.nederland.fm heeft er echter voor gekozen om de radiostreams en de daaraan gekoppelde visuele content in een apart venster van zijn webpagina weer te geven. Zo heeft hij de mogelijkheid om zelf voordeel te halen uit de radiostreams en de daarin opgenomen muziekwerken, zo stelde de rechter, omdat hij op zijn site advertenties plaatst. En dus moet hij een vergoeding betalen aan de auteurs van de muziekwerken, via hun beheersvennootschap, zelfs al betalen de radiostations zelf ook al een vergoeding voor hun uitzendingen.
Het is merkwaardig dat de Nederlandse rechter de knoop al doorhakte, alvorens het Hof van Justitie van de EU zich kon uitspreken. Bij het Hof van Justitie werden er immers onlangs een aantal prejudiciële vragen over deze problematiek gesteld. In de zaak C-466/12 Svensson vroeg het Zweedse hooggerechtshof aan het Hof van Justitie of er sprake kan zijn van een mededeling aan het publiek wanneer een derde op zijn website een aanklikbare link plaatst naar een auteursrechtelijk beschermd werk. Het Zweedse hooggerechtshof wilde hierbij weten of het relevant is of het werk waarnaar de link verwijst, via een website op het internet is geplaatst waartoe iedereen zonder beperkingen toegang heeft dan wel of de toegang op enige wijze is beperkt. De Zweedse rechter wil tevens weten of het werk, nadat de gebruiker op de link heeft geklikt, op een andere website mag getoond worden en of de indruk mag worden gewekt dat het werk op dezelfde website verschijnt.
De beslissing uit Nederland geeft de richting aan die rechters ook elders kunnen volgen, maar uiteindelijk zal het laatste woord bij het Hof van Justitie zijn, dat zich wellicht in 2014 zal uitspreken.
